១០ ចំណុចដែលលោកអ្នកអាចមិនបានដឹងពីទីផ្សារភាគហ៊ុនសាកលលោក (World Stock Exchange)

ទីផ្សារភាគហ៊ុនគឺជាវិស័យមួយដែលមានប្រជាប្រិយភាពបំផុតអស់រយៈកាលរាប់ទសវត្សមកហើយ។ ក៏ប៉ុន្តែបើទោះបីជាលោកអ្នកធ្លាប់បានដឹងច្បាស់ បានប្រឡូក ឬ ធ្លាប់ឮពីវាយ៉ាងណាក្តី លោកអ្នកអាចមិនទាន់ស្គាល់ច្បាស់ពីស្ថានភាពទូទៅនៃទីផ្សារភាគហ៊ុននេះមានការប្រែប្រួលយ៉ាងណាខ្លះនៅឡើយទេ។ ម្ល៉ោះហើយដើម្បីផ្តល់ចំណេះដឹងបន្ថែមទៀតដល់លោកអ្នក សូមបង្ហាញជូននូវពីទិដ្ឋភាពខ្លះៗនៅក្នុងវិស័យនេះដូចតទៅ៖

១.ផ្សារភាគហ៊ុនណាមួយដែលមានវ័យចំណាស់ជាងគេបំផុត? 
ផ្សារភាគហ៊ុន Euronext Amsterdam ដែលពីមុនគេហៅថា Amsterdam Stock Exchange ត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថា គឺជាផ្សារភាគហ៊ុនមួយមានវ័យចំណាស់ជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក។ ស្ថិតនៅទីក្រុង Amsterdam ប្រទេសហុឡង់ដ៍ ផ្សារភាគហ៊ុននេះត្រូវបានបង្កើតឡើងជាលើកដំបូងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៦០២ ពោលគឺមានអាយុកាល ៤១៥ ឆ្នាំមកហើយគិតមកទល់នឹងពេលនេះ។ បច្ចុប្បន្នគេហៅផ្សារភាគហ៊ុននេះថា ផ្សារភាគហ៊ុនអឺរ៉ុប Euronext នេះឯងចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០០ មក។

២.ផ្សារភាគហ៊ុនណាមួយដែលធំជាងគេបំផុត?
New York Stock Exchange របស់អាមេរិក ត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថា គឺជាផ្សារភាគហ៊ុនតែមួយគត់ដែលមានទំហំធំជាងគេនៅក្នុងចំណោមផ្សារភាគហ៊ុននានានៅជុំវិញសាកលលោក។ បង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៧៩២ (មានអាយុកាល ២២៥ឆ្នាំ) បច្ចុប្បន្នផ្សារភាគហ៊ុននេះមានទំហំទឹកប្រាក់នៅលើទីផ្សារ (Market Capitalization) ចំនួន ២១,៣ ពាន់ពាន់លានដុល្លារ គិតត្រឹមខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៧កន្លងទៅនេះ និងមានក្រុមហ៊ុនចុះឈ្មោះទិញលក់ភាគហ៊ុនចំនួន ២ ៤០០ ក្រុមហ៊ុន។

៣.ផ្សារភាគហ៊ុនណាមួយដែលមានក្រុមហ៊ុនចុះឈ្មោះជួញដូរភាគហ៊ុនច្រើនជាងគេបំផុត?
ផ្សារភាគហ៊ុន Bombay Stock Exchange របស់ឥណ្ឌា គឺជាផ្សារភាគហ៊ុនមួយដែលគេបានរកឃើញថា មានចុះឈ្មោះក្រុមហ៊ុនទិញលក់ភាគហ៊ុនច្រើនជាងគេបំផុតក្នុងលោក។ ស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុង Mumbai ផ្សារភាគហ៊ុននេះត្រូវបានបង្កើតឡើងជាលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ ១៨៧៥ (មានអាយុកាល ១៤២ ឆ្នាំ) ហើយមានក្រុមហ៊ុនចំនួន ៥ ៧៤៩ បានចុះឈ្មោះនៅផ្សារភាគហ៊ុននេះ។

៤.ក្រុមហ៊ុនណាដែលមានភាគហ៊ុនថ្លៃជាងគេក្នុងលោកនៅឆ្នាំ ២០១៧នេះ?
នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ នេះ ក្រុមហ៊ុនដែលមានភាគហ៊ុនថ្លៃជាងគេគឺភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុន Berkshire Hathaway > របស់មហាសេដ្ឋីអាមេរិក Warren Buffett។ បង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៨៣៩ (មានអាយុកាល ១៧៨ ឆ្នាំ) មួយហ៊ុន ( Share Price ) របស់ក្រុមហ៊ុននេះមានតម្លៃ ២៤៧ ១៦០,០០ ដុល្លារ គិតត្រឹមខែមិថុនាកន្លងទៅ។

៥.ផ្សារភាគហ៊ុនណាមួយដែលតូចជាងគេបំផុតក្នុងលោក?
ផ្សារភាគហ៊ុនរបស់ Seychelles គឺ Trop-X (Seychelles) Limited ដែលជាប្រទេសដែនកោះតូចមួយនៅមហាសមុទ្រឥណ្ឌា ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាផ្សារភាគហ៊ុនតូចជាងគេបំផុតក្នុងលោក។ បង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ថ្មីៗកន្លងទៅនេះ Trop-X មានទំហំទឹកប្រាក់លើទីផ្សារ (Market Cap) ត្រឹមតែ ៤៣ លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។ ឯផ្សារភាគហ៊ុនតួចជាងគេបំផុតលំដាប់ទីពីរគឺផ្សារភាគហ៊ុនកម្ពុជា Cambodia Stock Exchange ឬ CSX (Cambodia Securities Exchange-ក្រុមហ៊ុនផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា)។ ដោយបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ផ្សារភាគហ៊ុននេះមានទំហំទឹកប្រាក់ ១៧៦ លានដុល្លារ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយរបស់គេហទំព័រ investmentfrontier។

៦.រដូវណាដែលផ្សារភាគហ៊ុនស្ងប់ស្ងាត់ និងគ្រោះថ្នាក់បំផុត?
ជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៅក្នុងទីផ្សារភាគហ៊ុន រដូវក្តៅជាពិសេសនៅខែ សីហា និង ខែកញ្ញា ជាអំឡុងពេលមួយដែលទីផ្សារភាគហ៊ុនស្ងប់ស្ងាត់ និងអាចប្រឈមទៅនឹងគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងជាងគេបំផុត។ ហេតុផលចម្បងមួយគឺថា នៅអំឡុងពេលនេះ ប្រជាជននៅលោកខាងលិចហាក់ដកខ្លួនច្រើនចេញពីទីផ្សារភាគហ៊ុនមិនដូចសបមួយដងដើម្បីយកពេលវេលាទៅលំហែកាយក្រោយបំពេញការងារអស់រយៈពេលមួយឆ្នាំរបស់ពួកគេ។

៧.តើទំហំទឹកប្រាក់ (Market Capitalization) របស់ផ្សារភាគហ៊ុនសាកលលោកទាំងមូលមានចំនួនប៉ុន្មានហើយ?
គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០០៣ ដល់ឆ្នាំ ២០១៦ កន្លងទៅ ទំហំទឹកប្រាក់នៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុនសាកលលោកបានកើនឡើងច្រើនជាងទ្វេដងដែលមួយភាគធំបានមកពីចំណែកទីផ្សារភាគហ៊ុនរបស់អាស៊ី។ ទឹកប្រាក់នេះបានកើនឡើងពីចំនួន ២៨,១ ពាន់ពាន់លានដុល្លារនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៣ មកចំនួន ៦៥,៦ ពាន់ពាន់លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំ ២០១៦កន្លងទៅ។

៨.ផ្សារភាគហ៊ុនណាខ្លះដែលកំពុងមានសន្ទុះខ្លាំងក្លាជាងគេនៅក្នុងរយៈពេលជាង១ទសវត្សចុងក្រោយនេះ?
លើកលែងតែជប៉ុនចេញ ផ្សារភាគហ៊ុននៅក្នុងតំបន់អាស៊ីកំពុងឡើងកូដខ្លាំងដូចជាមហាយក្សចិន និង ឥណ្ឌាជាដើម។ ចិនកំពុងឈរនៅលេខ២មានទំហំទឹកប្រាក់ក្នុងផ្សារភាគហ៊ុនច្រើនជាងគេបន្ទាប់ពីអាមេរិកដែលមានចំនួន ៦,៦ ពាន់ពាន់លានដុល្លារត្រឹមឆ្នាំ ២០១៦ កន្លងទៅ ឬ កើនឡើង ១ ៤៧៩% គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០០៣មក។ រីឯឥណ្ឌាថ្វីត្បិតតែទំហំទឹកប្រាក់មានចំនួនតិច តែនៅក្នុងរយៈពេលដូចគ្នានេះ វាបានកើនឡើងដល់ទៅ ៦៣៩% ដែលជាកំណើនដ៏ឆាប់រហ័សបំផុតក្នុងលោកលំដាប់ទី២បន្ទាប់ពីចិន។ ទោះបីជាទំហំទឹកប្រាក់គិតជា % សម្រាប់ជួញដូរក្នុងទីផ្សារភាគហ៊ុនជប៉ុនបានធ្លាក់ចុះអស់ ៣% តាំងពីឆ្នាំ ២០០៣មក ក៏គេនៅតែទទួលស្គាល់ថា ផ្សារភាគហ៊ុនអាស៊ីគឺជាទីផ្សារភាគហ៊ុនចំណូលថ្មីមានទំហំទឹកប្រាក់ជួញដូរច្រើនជាងគេនៅក្នុងចំណោមផ្សារភាគហ៊ុននានាក្នុងសាកលលោក។

៩ .ចុះផ្សារភាគហ៊ុនណាខ្លះកំពុងបាត់បង់ប្រជាប្រិយភាព?
ចម្លើយគឺផ្សារភាគហ៊ុនរបស់បណ្តាប្រទេសនៅតំបន់អឺរ៉ុប និង អាមេរិក។ ថ្វីត្បិតតែទំហំទឹកប្រាក់នៅលើផ្សារភាគហ៊ុនអាមេរិក (Market Capitalization) នៅពេលបច្ចុប្បន្នមានការកើនឡើងក៏ពិតមែន ក៏ប៉ុន្តែការក្តោបក្តាប់គិតជា % លើចំណែកទឹកប្រាក់ជួញដូរនៅលើទីផ្សារនេះបានធ្លាក់ចុះមកត្រឹម ៣៦% នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ពីចំនួន ៤៥% កាលពីឆ្នាំ ២០០៣ កន្លងទៅនៅក្នុងចំណោមទឹកប្រាក់សរុបនៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុនទាំងមូល។ រីឯបណ្តាប្រទេសផ្សេងៗទៀតនៅអឺរ៉ុប ដូចជាបារាំង អាល្លឺម៉ង់ និងស្វីសជាដើម ទំហំ% នៃការកាន់កាប់ទឹកប្រាក់ជួញដូរនៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុនសាកលលោកក៏កំពុងធ្លាក់ចុះផងដែរ បើធៀបទៅនឹងចិន ឥណ្ឌា និង មហាអំណាចចូលថ្មីមួយចំនួនទៀត។

១០. តើសញ្ញាណទាំងនេះបានប្រាប់ទៅកាន់ពិភពលោកយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះពីស្ថានភាពទីផ្សារភាគហ៊ុនសាកលលោកនៅពេលបច្ចុប្បន្ន?
នេះជាសូចនាករមួយដែលកំពុងចង្អុលទៅកាន់ពិភពលោកថា ចំណែកទីផ្សារភាគហ៊ុនដែលធ្លាប់កាន់កាប់ដោយបណ្តាមហាអំណាចនៅតំបន់អឺរ៉ុប និងអាមេរិកអស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សមកហើយនោះ កំពុងល្អៀងបន្តិចម្តងៗ ធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅទិសខាងកើត ដែលនោះគឺ ទ្វីបអាស៊ី។ មូលហេតុដ៏សំខាន់មួយនោះគឺថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់បណ្តាប្រទេសជឿនលឿននៅលោកខាងលិចកំពុងត្រដាបត្រដួសខ្លាំង ខណៈដែលបណ្តាប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ីកំពុងមានសន្ទុះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងក្លា។

អាមេរិកនៅតែជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចដដែល តែអឺរ៉ុបវិញកំពុងបាត់បង់ឥទ្ធិពលបន្តិចម្តងៗហើយ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលមិនអាចប្រកែកបាននោះគឺថា ចិន និង ឥណ្ឌា នឹងក្លាយជាមហាអំណាចពិភពលោកថ្មីនៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សខាងមុខ ហើយនៅពេលនោះហើយដែលអាស៊ី គឺជាតំបន់មានសក្ដានុពលខ្លាំងក្លាដូចអ្វីដែលអាមេរិក និង អឺរ៉ុបធ្លាប់គ្រងតំណែងនៅពេលកន្លងមក៕

ប្រភព៖ Businessinsider & finmarketguru & marketwatch