តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលធ្វើឲ្យភាគហ៊ុនឡើងចុះ?

១.បញ្ហាផ្គត់ផ្គង់ និងតម្រូវការ (Supply and Demand)
ក្នុងស្ថានភាពជាក់ស្តែង ភាគហ៊ុនត្រូវបានគេយកមកទិញដូរយកចំណេញ ដូចទំនិញធម្មតាដែរ។ ហេតុដូច្នេះ វាឡើងចុះគឺអាស្រ័យទៅតាមច្បាប់ទីផ្សារធម្មតា ពោលគឺការផ្គត់ផ្គង់ និងតម្រូវការនេះឯង (Supply and Demand)។ មានន័យថា បើគេទិញច្រើន ឬ តម្រូវការច្រើនលើសការផ្គត់ផ្គង់ វានឹងឡើងថ្លៃ។ តែបើទិញតិច ឬ ការផ្គត់ផ្គង់លើសតម្រូវការ វានឹងចុះថោក។

នៅលើផ្សារភាគហ៊ុនគឺថា អ្នកទិញ-លក់ភាគហ៊ុននេះឯង ដែលជាអ្នកកំណត់ថ្លៃភាគហ៊ុន។ បើមានអ្នកទិញច្រើន តែមិនសូវមានអ្នកចង់លក់ វាក៏ឡើងថ្លៃទៅ។ បើមានអ្នកលក់ច្រើនហើយមិនសូវមានអ្នកទិញវិញនោះ វាក៏ធ្លាក់ថ្លៃទៅតាមហ្នឹងដែរ។

២.បញ្ហានយោបាយ និង សេដ្ឋកិច្ច
អ្នកលេងភាគហ៊ុន គេនាំគ្នាលក់ ឬក៏នាំគ្នាទិញ គឺវាអាស្រ័យទៅលើការវិភាគរបស់អ្នកលេងម្នាក់ៗ ដែលគេមើលទៅថា តើភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនណាមួយនឹងឡើងថ្លៃ ឬចុះថ្លៃ? ហើយការវិភាគនេះ គេធ្វើឡើងទៅលើហេតុការណ៍ផ្សេងៗ ដែលទាក់ទងនឹងក្រុមហ៊ុននេះដូចជាវិបត្តិនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងផ្អែកលើកត្តាផ្សេងៗទៀតដែលនឹងជះឥទ្ធិពលដល់ការធ្វើអាជីវកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុននោះ។

ឧទាហរណ៍ថា មានក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធបានវាយប្រហារលើអណ្តូងប្រេងជាច្រើនកន្លែងនៅតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា។ ដំណឹងនឹងនេះនឹងធ្វើឲ្យភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនប្រេងក៏ចាប់ធ្លាក់ចុះគ្រឹបក៏មាន។ ធ្លាក់ចុះដោយសារតែ បញ្ហានេះនឹងបង្កឲ្យសកម្មភាពរកស៊ី ឬ ការផលិតប្រេងរបស់ក្រុមហ៊ុនប្រេងទាំងនោះរងផលប៉ះពាល់ធ្លាក់ចុះប្រាក់ចំណូល។ កាលណាធ្លាក់ចុះប្រាក់ចំណូល អ្នកជួញដូរភាគហ៊ុនគេចាប់ផ្តើមលែងចាប់អារម្មណ៍ទិញភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុននោះហើយ ព្រោះវាលែងចំណេញតទៅទៀត។

៣.បញ្ហាតម្លៃភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន
នៅត្រង់ចំណុចនេះការប្រែប្រួលតម្លៃភាគហ៊ុនគឺអាស្រ័យទៅនឹងអ្នកជួញដូរយល់ថា តើភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនដែលខ្លួនជួញដូរហ្នឹងនៅតែមានតម្លៃទៀតឬអត់? តម្លៃនៅលើទីផ្សាររបស់ក្រុមហ៊ុនមួយ នឹងត្រូវបានបែងចែកទៅជាចំនួនភាគហ៊ុនមួយភាគៗ ហើយមួយភាគៗនោះហើយដែលត្រូវបានគេទិញយកមកជួញដូរ។ ជាទូទៅអ្នកជួញដូរគេមិនវាយតម្លៃទៅលើតម្លៃក្រុមហ៊ុនមួយដោយសារតែតម្លៃភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុននោះខ្ពស់នោះទេ។

ឧទាហរណ៍ថា ក្រុមហ៊ុនមួយត្រូវបានដាក់ជួញដូរ ១០០ ដុល្លារក្នុងមួយហ៊ុន ហើយមាន ១ លានភាគហ៊ុន (១០០ x ១ ០០០ ០០០=១០០ ០០០ ០០០)។ តម្លៃនេះធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុននោះមានតម្លៃថោកជាងក្រុមហ៊ុនដែលដាក់ជួញដូរ ៥០ ដុល្លារក្នុងមួយហ៊ុនហើយមាន ៥ លានភាគហ៊ុន (៥០x៥ ០០០ ០០០=២៥០ ០០០ ០០០)។

ដូចនេះគេអាចកំណត់បានថា តម្លៃភាគហ៊ុនវាមិនត្រឹមតែមានឥទ្ធិពលដល់តម្លៃក្រុមហ៊ុនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងមានឥទ្ធិពលដល់កំណើនលូតលាស់របស់ក្រុមហ៊ុនដែលអ្នកវិនិយោគរំពឹងទុកនៅពេលអនាគតទៀតផង។ កត្តាដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់តម្លៃក្រុមហ៊ុនគឺទាក់ទងទៅនឹងប្រាក់ចំណូលដែលរកបាន។ បើក្រុមហ៊ុនមួយរកចំណូលមិនសូវបាន ឬ ធ្លាក់ចុះទាបជាងមុន តម្លៃក្រុមហ៊ុនក៏ធ្លាក់ចុះតាមហ្នឹងដែរទៅ។ បើគេសង្កេតឃើញថា ចំណូលកើនឡើង តម្លៃក្រុមហ៊ុនក៏កើនឡើងតាមហ្នឹងដែរ។

ក្រុមហ៊ុនដែលដាក់លក់ភាគហ៊ុនជាសាធារណៈតម្រូវឲ្យបញ្ចេញរបាយការណ៍ប្រាក់ចំណូលរបស់ខ្លួននៅរៀងរាល់ត្រីមាសម្តងដើម្បីឲ្យអ្នកជួញដូរបានដឹងសម្រាប់ទុកជាព័ត៌មាន។ អ្នកជួញដូរគេសង្ឃឹមលើទិន្នន័យចំណូលនេះឯងដើម្បីធ្វើជាបង្អែកទិញលក់ភាគហ៊ុន។ នៅមានកត្តាជាច្រើនទៀតដែលធ្វើឲ្យភាគហ៊ុនឡើងចុះដោយអាស្រ័យលើកត្តាជួញដូរជាក់ស្តែង៕

ប្រភព៖ investopedia 